مواد اولیه کاغذ به طور کلی مواد سلولزی است که از منابع مختلف زیر تهیه می شود
ساقه ی کتان و شاهدانه و پنبه که الیاف بلند(در حدود 2/1 تا6 میلی متر) دارند
ساقه ی گیاهانی مانند گندم و جو(کاه) و نی و کنف
درختانی که برگ سوزنی دارند کاج و یا برگ پهن دارند مانند چناربا( الیاف کوتاه در حدود5/0 تا 2/1 میلی متر)ه
انواع کاغذهای باطله و کهنه و یا خرده ها و قطعات مقوای کهنه
الیاف تفاله ی نیشکر
مراحل تهیه ی کاغذ
تبدیل چوب به قطعات ریز توسط ماشین پوست کنی و دستگاه تولید تراشه و عبور تراشه ها از الک مخصوص صورت میگیرد و قطعاتی به طول حداقل 4 و عرض 2 سانتی متر به دست می آید
تولید چوب و تولید خمیر
این عمل ممکن است از طریق مکانیکی یعنی بدون استفاده از مواد شیمیایی و توسط بخارآب جوش تحت فشار صورت میگیرد که معمولا برای تولید کاغذ های ارزان و کاهی مانند کاغذ روزنامه متداول است. در روش شیمیایی از هیدروکسید سدیم (در روش قلیایی) و سولفیت هیدروژن کلسیم در محیطی اسیدی و روش بدون سولفیت و یا سولفیت سدیم همراه با کمی کربنات سدیم در دمای بالاتر از100 درجه ی سانتی گراد و تحت فشار استفاده می شود . در این مرحله خمیر قهوه ای رنگی حاصل می شود که از آن برای تهیه ی مقوا یا کارتن یا کاغذ های کاهی استفاده می کنند
شستشوی خمیر کاغذ
شستشوی قلیایی با استفاده از محلول 3 درصد سود در دمای 45 تا 50 درجه ی سانتی گراد به مدت یک تا دو ساعت صورت میگیرد این عمل برای جدا کردن لیگتین و کاهش رنگ خمیر انجام می پذیرد
اعمال شیمیایی رنگ زدایی
مرحله ی اول : کلرزنی که در محیط اسیدی تا دمای 25 تا 45 درجه سانتی گراد به مدت تقریبی یک ساعت انجام میگیرد در این مرحله لیگتین باقی مانده در خمیر به صورت محلول در می آید که بسته به نوع مواد شیمیایی بکار رفته برای پخت بین 3 تا 15 درصد ممکن است تغییر کند
مرحله دوم : رنگ زدایی که توسط هیپو کلرید سدیم (به صورت محلول 3 درصد) و دی اکسید کلر و پراکسید هیدروژن و ... در انجام میگیرد تا اینکه لیگتین فقط اکسید شود و سلولز تحت تاثیر قرار نگیرد.
خشک کردن خمیر کاغذ:
دراینمرحلهخمیرکاغذراازدستگاهتمیزکنندهوتوریهاییکهدارایسوراخهای 2 تا 3 میلیمتریاندعبورمیدهندتاقسمتعمدهآبخودراازدستبدهدبعدآنراازپرسهایقویعبورمیدهندتاباقیماندهآننیزخارجشود.
مواد اولیه ی تهیه کاغذ
مواد اولیه کاغذ به طور کلی مواد سلولزی است که از منابع مختلف زیر تهیه می شود
ساقه ی کتان و شاهدانه و پنبه که الیاف بلند(در حدود 2/1 تا6 میلی متر) دارند
ساقه ی گیاهانی مانند گندم و جو(کاه) و نی و کنف
درختانی که برگ سوزنی دارند کاج و یا برگ پهن دارند مانند چناربا( الیاف کوتاه در حدود5/0 تا 2/1 میلی متر)ه
انواع کاغذهای باطله و کهنه و یا خرده ها و قطعات مقوای کهنه
الیاف تفاله ی نیشکر
مراحل تهیه ی کاغذ
تبدیل چوب به قطعات ریز توسط ماشین پوست کنی و دستگاه تولید تراشه و عبور تراشه ها از الک مخصوص صورت میگیرد و قطعاتی به طول حداقل 4 و عرض 2 سانتی متر به دست می آید
تولید چوب و تولید خمیر
این عمل ممکن است از طریق مکانیکی یعنی بدون استفاده از مواد شیمیایی و توسط بخارآب جوش تحت فشار صورت میگیرد که معمولا برای تولید کاغذ های ارزان و کاهی مانند کاغذ روزنامه متداول است. در روش شیمیایی از هیدروکسید سدیم (در روش قلیایی) و سولفیت هیدروژن کلسیم در محیطی اسیدی و روش بدون سولفیت و یا سولفیت سدیم همراه با کمی کربنات سدیم در دمای بالاتر از100 درجه ی سانتی گراد و تحت فشار استفاده می شود . در این مرحله خمیر قهوه ای رنگی حاصل می شود که از آن برای تهیه ی مقوا یا کارتن یا کاغذ های کاهی استفاده می کنند
شستشوی خمیر کاغذ
شستشوی قلیایی با استفاده از محلول 3 درصد سود در دمای 45 تا 50 درجه ی سانتی گراد به مدت یک تا دو ساعت صورت میگیرد این عمل برای جدا کردن لیگتین و کاهش رنگ خمیر انجام می پذیرد
اعمال شیمیایی رنگ زدایی
مرحله ی اول : کلرزنی که در محیط اسیدی تا دمای 25 تا 45 درجه سانتی گراد به مدت تقریبی یک ساعت انجام میگیرد در این مرحله لیگتین باقی مانده در خمیر به صورت محلول در می آید که بسته به نوع مواد شیمیایی بکار رفته برای پخت بین 3 تا 15 درصد ممکن است تغییر کند
مرحله دوم : رنگ زدایی که توسط هیپو کلرید سدیم (به صورت محلول 3 درصد) و دی اکسید کلر و پراکسید هیدروژن و ... در انجام میگیرد تا اینکه لیگتین فقط اکسید شود و سلولز تحت تاثیر قرار نگیرد.
خشک کردن خمیر کاغذ:
در این مرحله خمیر کاغذ را از دستگاه تمیز کننده و توری هایی که دارای سوراخ های 2 تا 3 میلی متری اند عبور می دهند تا قسمت عمده آب خود را از دست بدهد بعد آن را از پرس های قوی عبور می دهند تا باقیمانده آن نیز خارج شود.
پرس کردن و برش زدن و بسته بندی:
با عبور خمیر خشک شده از میان غلتک های مخصوص آن را به صورت صفحات کاغذ درآورده توسط دستگاه برش زده و آن را بسته بندی می کنند.
به طور کلی کاغذ یک محصول کمپلکس یا چند سازه شیمیایی- مکانیکی است و از این لحاظ گاهی آن را جزو چند سازه ها در نظر میگیرند. ویژگی های انواع مختلف کاغذ تحت تاثیر مواد اولیه ی سازنده ی آن قرار دارند.